Tek ve bölünmez. Dünya Abaza Kongresinin tarihçesi

Tek ve bölünmez

Dünya Abaza Kongresinin tarihçesi

"Zor zamanlarımızda yalnız olmadığımızı gördük"

1992 7 Ekim tarihinde Lıhnı'da yaptığı konuşmasında Vladislav Ardzınaba'nın sarf ettiği sözler

"Zor zamanlarımızda yalnız olmadığımızı gördük"

1992 7 Ekim tarihinde Lıhnı'da yaptığı konuşmasında Vladislav Ardzınaba'nın sarf ettiği sözler

"Zor zamanlarımızda yalnız olmadığımızı gördük"

1992 7 Ekim tarihinde Lıhnı'da yaptığı konuşmasında Vladislav Ardzınaba'nın sarf ettiği sözler

1992 senesinde 7 ve 8 Ekim tarihlerinde, Lıhnı köyünde Dünya Abaza Kongresi I. Konseyi gerçekleştirildi. Kongrenin çalışmalarına, yakın ve uzak tüm diaspora ülkelerinden, Kabartey Balkar'dan, Adıgey, Şapsığya, Abazaşta dan delegeler katıldı. Bu buluşma 1992-1993 döneminde Abhazya Ulusunun Kurtuluş Savaşında moralini yüksek tutma konusunda büyük destek sağlamıştı. Abhaz halkı, tarihsel olayların sonucunda neredeyse bir buçuk asırlık bir dönem boyunca bölünerek yalnızlaştırılmış, ama çağdaş tarihinin en zor zamanlarında birleşmişti.

Vladislav Ardzınba ve İbragim Yaganov (solda) 1992 senesi Ekim ayı I. Dünya Abaza Kongresinde

I.Devlet Başkanı Vladislav Ardzınba, 1992 Ekim, I. Dünya Abaza Kongresinde

"Abhazya için zor bir dönem olan 1992 de Dünya Abaza Kongresinin kurulması, diasporada ki kardeşlerimizle anavatanı, Abaza ve diğer kardeş uluslarımızı bir araya getirerek düşmana karşı daha güçlü durabilecek geniş vizyonu olan bir adım oldu"

Taras Şamba'nın VII.Dünya Abaza Kongresi konuşmasından

"Abhazya için zor bir dönem olan 1992 de Dünya Abaza Kongresinin kurulması, diasporada ki kardeşlerimizle anavatanı, Abaza ve diğer kardeş uluslarımızı bir araya getirerek düşmana karşı daha güçlü durabilecek geniş vizyonu olan bir adım oldu"

Taras Şamba'nın VII.Dünya Abaza Kongresi konuşmasından

"Abhazya için zor bir dönem olan 1992 de Dünya Abaza Kongresinin kurulması, diasporada ki kardeşlerimizle anavatanı, Abaza ve diğer kardeş uluslarımızı bir araya getirerek düşmana karşı daha güçlü durabilecek geniş vizyonu olan bir adım oldu"

Taras Şamba'nın VII.Dünya Abaza Kongresi konuşmasından

Kongrede Abaza birliğinin kurulacağı açıklandı. Katılımcılar, kurumun Genel Sekreterini, yayın komisyonunu ve basın sözcüsünü seçtiler. Derneğin Yönetim Komitesine Dr. Taras Şamba başkanlık yaptı.

"Gürcistan Devlet Konseyinin işgal birliklerinin koşulsuz olarak geri çekilmesini, bu yılın 24 Eylül tarihli Abhazya Rusya Federasyonu Yüksek Konseyi Kararının uygulanmasını, mültecilerin kendi yerlerine dönmeleri için ve Abhazya anayasa yetkililerinin faaliyetlerinin yeniden başlaması için şartların oluşturulmasını talep ediyoruz"

I. Dünya Abaza Kongresi bildirgesinden ufak bir alındı

"Gürcistan Devlet Konseyinin işgal birliklerinin koşulsuz olarak geri çekilmesini, bu yılın 24 Eylül tarihli Abhazya Rusya Federasyonu Yüksek Konseyi Kararının uygulanmasını, mültecilerin kendi yerlerine dönmeleri için ve Abhazya anayasa yetkililerinin faaliyetlerinin yeniden başlaması için şartların oluşturulmasını talep ediyoruz"

I. Dünya Abaza Kongresi bildirgesinden ufak bir alındı

"Gürcistan Devlet Konseyinin işgal birliklerinin koşulsuz olarak geri çekilmesini, bu yılın 24 Eylül tarihli Abhazya Rusya Federasyonu Yüksek Konseyi Kararının uygulanmasını, mültecilerin kendi yerlerine dönmeleri için ve Abhazya anayasa yetkililerinin faaliyetlerinin yeniden başlaması için şartların oluşturulmasını talep ediyoruz"

I. Dünya Abaza Kongresi bildirgesinden ufak bir alındı

I. Dünya Abaza Kongresinde kabul edilen belgeler: Bildirge, toplantı katılımcılarının BM'ye, Kafkasya halklarına, Rusya Cumhurbaşkanı'na ve Yüksek Temyiz Kurulu'na, Gürcistan'a karşı yaptırım uygulamaları ve Abhazya'daki savaşı sona erdirmeleri için yaptığı çağrı

I. Dünya Abaza Kongresi stenografisi Moskova 1993 basımı

"Tarihi vatanımızda yeniden birleşme arzumuz halkın doğal bir arzusudur, evrensel ahlak normlarına ve dünyada kabul gören insan ve ulus haklarına uygudur"

I.Dünya Abaza Kongresi Deklarasyonundan

"Tarihi vatanımızda yeniden birleşme arzumuz halkın doğal bir arzusudur, evrensel ahlak normlarına ve dünyada kabul gören insan ve ulus haklarına uygudur"

I.Dünya Abaza Kongresi Deklarasyonundan

"Tarihi vatanımızda yeniden birleşme arzumuz halkın doğal bir arzusudur, evrensel ahlak normlarına ve dünyada kabul gören insan ve ulus haklarına uygudur"

I.Dünya Abaza Kongresi Deklarasyonundan

Vladislav Ardzınba'nın I.Dünya Abaza Kongresi konuşmasından
© Abhazya Devlet Radyo ve Televizyon Kurumu

Türkiye'den gelen temsilcinin I.Dünya Abaza Kongresi konuşmasından
© Abhazya Devlet Radyo ve Televizyon Kurumu

I.Kongre delegeleri, Abhaz-Abaza uluslarının varlığını sürdürmesinin sadece diaspora temsilcilerinin tarihi vatanlarına geri dönmesi ile mümkün olabileceğini açıkladılar. Aynı zamanda, bu sürecin dünya toplumundaki genel kabul görmüş normlar temelinde gerçekleştirilmesi gerektiğinin de altını çizdiler. I.Dünya Abaza Kongresi ya da daha önceki ismi ile Uluslar arası Abaza Birliğinin bir sonraki toplantısı, Ekim 1992'de Gudauta şehrinde gerçekleşti. Toplantıda örgütün ana hedeflerini yansıtan Tüzük kabul edildi: Abaza halkının etnik-kültürel birliğinin yeniden sağlanması; diaspora temsilcilerinin tarihi vatanına gönüllü dönüşü için gerekli koşulların yaratılması; tüm yurttaşların Abhazya'nın ekonomik, sosyal ve kültürel gelişiminde yer alması; gerçek tarihin yazılması, Abaza halkının milli kimliğinin, geleneklerinin ve kültürünün korunması.

"Hep birlikte birleşerek, ayakta kalarak, kana susamış düşmanı yenmeyi başardık"

24 Temmuz 1994, Suhum, Abhazya Yüksek Konsey Başkanı Vladislav Ardzınba'nın konuşmasından

"Hep birlikte birleşerek, ayakta kalarak, kana susamış düşmanı yenmeyi başardık"

24 Temmuz 1994, Suhum, Abhazya Yüksek Konsey Başkanı Vladislav Ardzınba'nın konuşmasından

"Hep birlikte birleşerek, ayakta kalarak, kana susamış düşmanı yenmeyi başardık"

24 Temmuz 1994, Suhum, Abhazya Yüksek Konsey Başkanı Vladislav Ardzınba'nın konuşmasından

I.Dünya Abaza Kongresi katılımcılarının birlik çağırısı Abhazya'nın düşmandan kurtarılmasında büyük rol oynadı. Ulusal Kurtuluş Zaferi kazanılmıştı ve II.toplantı 1994 senesinde artık bağımsız Abhazya topraklarında yapılıyordu.

«Abaza» dergisinden, Dünya Abaza Kongresi II.toplantısı

"Birçok talihsizlikler ve ıstıraplardan sonra, Yüce Yaradan Abhaz halkının sesine kulak verdi, ona özgürlük, soyumuzu devam ettirme, güzel Vatanımızın kültürünü geliştirme fırsatı verdi"

Ankara'dan İsmet Oğuz Akucba'nın konuşmasından 1994 Temmuz, Türkiye

"Birçok talihsizlikler ve ıstıraplardan sonra, Yüce Yaradan Abhaz halkının sesine kulak verdi, ona özgürlük, soyumuzu devam ettirme, güzel Vatanımızın kültürünü geliştirme fırsatı verdi"

Ankara'dan İsmet Oğuz Akucba'nın konuşmasından 1994 Temmuz, Türkiye

"Birçok talihsizlikler ve ıstıraplardan sonra, Yüce Yaradan Abhaz halkının sesine kulak verdi, ona özgürlük, soyumuzu devam ettirme, güzel Vatanımızın kültürünü geliştirme fırsatı verdi"

Ankara'dan İsmet Oğuz Akucba'nın konuşmasından 1994 Temmuz, Türkiye

Rusya, Avrupa, Ortadoğu ve ABD dahil olmak üzere dünya çapında onlarca ülkeden 240'dan fazla delege, Suhum ve Pitsunda'daki forum alanlarında toplandı. Artık bundan sonra atılacak adımlar konuşuluyordu: Abhaz-Abaza uluslarının yeniden canlandırılması ve Abhaz devletinin oluşumunda dünyanın dört bir yanından yurttaşların katılımı bunlardan öne çıkanlardı. Örgüt, dünyanın 40'dan fazla ülkesinde yaşayan yurttaşların anadilini öğrenmesine katkıda bulunmaya hazır olduğunu ifade etti. Uluslar arası Abaza Birliği ilk senelerde masal derlemeleri, şarkılar, okul çocukları ve okul öncesi çağdaki çocuklar için hazırlanmış öykü derlemeleri hazırlatırken, Türkiye'de de Abhazca dil derslerini organize etti. Uluslar arası Abaza Birliğinin Ana Merkezi Suhum'da idi, fakat Türkiye, Suriye, Almanya, Ürdün ve Çerkesk'te de şube ofisleri açıldı.

Valeriy Hatajukov'un geri dönüş problemi konuşmasından

1995, 2 Haziran, Suhum'da Uluslar arası Abaza Birliğinin çıkardığı «Abaza» dergisinin tanıtımı yapıldı.. «Abaza» dergisinin ilk sayısı 5000 adet olmak üzere Abhazya yayın ve basım derneklerinin Suhum matbaasında basıldı ve kısa sürede Abhazya'nın her yerine, ayrıca diasporanın ikamet ettiği ülkelere dağıtıldı.

Dünya Abaza Kongresi, «Abaza» dergisi ilk sayısı

Dünya Abaza Kongresi, «Abaza» dergisinden

Dünya Abaza Kongresi, «Abaza» dergisi ilk sayısı

24 Ağustos 1997 senesinde Dünya Abaza Kongresinin III. Toplantısı Karaçay Çerkesk de gerçekleştirildi. Kongre delegelerinin dikkat merkezinde; Abhaz ve Abaza dillerinin ve kültürünün gelişimi, , halkın öz-farkındalığını sağlama, Abaza halkının temsilcilerinin yakınlaşmasını ve karşılıklı anlayışını arttırmanın yolları vardı.

«Abaza» dergisinden Dünya Abaza Kongresinin III. Toplantısı

:«Abaza» dergisinden

Dünya Abaza Kongresinin IV. Toplantısı 29 Eylül 2003 de Suhum da gerçekleştirildi. Vladislav Ardzınba, Kongre'nin halkların birleşmesiyle ilgili çalışmalarının başarıyla gerçekleştirdiğini ve ana amacın ortak bir ruh, kültürel ve politik temelin oluşturulması olduğunu kaydetti. Uluslar arası Abaza Birliği 6 Ekim 2006 da BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a ve uluslararası topluma, ülkeleri dışında yaşayan Abhaz soydaşların tarihi vatanlarına dönüş sorununu ele almaları için bir mektup gönderdi. Mektupta, özellikle, XIX yüzyılın ikinci yarısında, Kafkas Savaşı'nın bir sonucu olarak, Abhazların ve Abazaların topraklarından zorla sürüldükleri, ardından Abhazya'ya Gürcülerin yerleştirildiği belirtilmişti. Mektupta, «Abhazya'daki demografik dengeyi değiştiren bu olay Gürcistan'ın emperyalist emellerini ateşlemiş ve bu da iki halk arasında kanlı bir savaşa yol açmıştır», - diye vurgulanıyor.

"Abhazya – ortak evimiz. Bizler devletimizi birlikte geliştirmeli ve güçlendirmeliyiz. Büyüklerimiz bize bunu öğretti, onların ve gelecek nesillerin önündeki kutsal görevimiz bu"

Dünya Abaza Kongresi V. Toplantısında Devlet Başkanı Sergey Bagapş'ın yaptığı konuşmadan

"Abhazya – ortak evimiz. Bizler devletimizi birlikte geliştirmeli ve güçlendirmeliyiz. Büyüklerimiz bize bunu öğretti, onların ve gelecek nesillerin önündeki kutsal görevimiz bu"

Dünya Abaza Kongresi V. Toplantısında Devlet Başkanı Sergey Bagapş'ın yaptığı konuşmadan

"Abhazya – ortak evimiz. Bizler devletimizi birlikte geliştirmeli ve güçlendirmeliyiz. Büyüklerimiz bize bunu öğretti, onların ve gelecek nesillerin önündeki kutsal görevimiz bu"

Dünya Abaza Kongresi V. Toplantısında Devlet Başkanı Sergey Bagapş'ın yaptığı konuşmadan

14-17 Aralık 2006 senesinde Dünya Abaza Kongresi V. Toplantısı Suhum da "Tanınmış ülke – Abhaz ulusunun varlığını sürdürmesinin garantisidir" sloganı adı altında gerçekleştirildi. Kongreye katılanlar, Türkiye, Suriye, Hollanda, Kanada, Almanya, ABD, Bulgaristan, Mısır, Fas, Fransa ve diğer ülkelerde yaşayan Abhaz diasporasının temsilcileriydi. Forumun delegeleri, Abhazya'nın bağımsızlığını tanımaları için tüm dünya halklarına ve parlamentolarına çağırıda bulundu.

Dünya Abhaz Kongresi V. Konseyi Abhazya Devlet Başkanının konuşması
© Naala Avidzba

Dünya Abhaz Kongresi V. Konseyi, Türkiye'den gelen delege Cemalettin Ardzınba

"Memlüklerin zamanından bu yana yaşamış olan Abhaz ulusu, yaşadıkları Türkiye, Suriye, Mısır ve diğer gelişmiş ülkelerde bu devletlere sadık ve dürüst hizmet etmiş, gelişimlerine önemli katkılarda bulunmuştur. Bu sebeple bugün yaşadıkları ülkelerin dikkatini Anavatanları Abhazya'ya çekme hakkına sahiptir"

Gennadiy Alamia'nın Uluslar arası Abaza Birliği konuşmasından

"Memlüklerin zamanından bu yana yaşamış olan Abhaz ulusu, yaşadıkları Türkiye, Suriye, Mısır ve diğer gelişmiş ülkelerde bu devletlere sadık ve dürüst hizmet etmiş, gelişimlerine önemli katkılarda bulunmuştur. Bu sebeple bugün yaşadıkları ülkelerin dikkatini Anavatanları Abhazya'ya çekme hakkına sahiptir"

Gennadiy Alamia'nın Uluslar arası Abaza Birliği konuşmasından

"Memlüklerin zamanından bu yana yaşamış olan Abhaz ulusu, yaşadıkları Türkiye, Suriye, Mısır ve diğer gelişmiş ülkelerde bu devletlere sadık ve dürüst hizmet etmiş, gelişimlerine önemli katkılarda bulunmuştur. Bu sebeple bugün yaşadıkları ülkelerin dikkatini Anavatanları Abhazya'ya çekme hakkına sahiptir"

Gennadiy Alamia'nın Uluslar arası Abaza Birliği konuşmasından

22 Nisan 2012'de, Almanya'nın Hamburg şehri Etnografya Müzesi'nde düzenlenen, Kafkasya ülkelerine ve halklarına yönelik yıllık konferans çerçevesinde "Abhazya Günleri" gerçekleştirildi. Müzenin misafirlerine Abhazya'nın tarihi, etnografyası, Abhaz dili ve Abhazya sanatı hakkında bilimsel raporlar sunuldu. Abhazya Heyetine, Uluslar arası Abaza Birliği Başkanı Taras Şamba önderlik etti. Etkinlikte onun yönetiminde gerçekleştirildi.

"Bizler, dikkatini antik uluslara ve anavatanına odaklayan bir etnografya müzesiyiz. Ve bunu nasıl anlatacağımızı, hiçbir elçilik bize söyleyemez"

Hamburg Etnografya Müzesi Müdürü Wolf Kepke

"Bizler, dikkatini antik uluslara ve anavatanına odaklayan bir etnografya müzesiyiz. Ve bunu nasıl anlatacağımızı, hiçbir elçilik bize söyleyemez"

Hamburg Etnografya Müzesi Müdürü Wolf Kepke

"Bizler, dikkatini antik uluslara ve anavatanına odaklayan bir etnografya müzesiyiz. Ve bunu nasıl anlatacağımızı, hiçbir elçilik bize söyleyemez"

Hamburg Etnografya Müzesi Müdürü Wolf Kepke

Dünya Abaza Kongresi V. Konseyi Uluslar arası Abaza Birliğinin yirminci yıl dönümünde 2012 tarihinde 22-25 Kasım tarihlerinde gerçekleştirildi. Konseyde yirmi yıllık çalışmanın raporu çıkartılarak, özellikle, dünyadaki soydaşlarımız ile kurulan bağlara, uluslararası örgütlerle ve Abhaz Abaza ulusu temsilcilerinin yaşadıkları ülkelerin yöneticileri ile yapılan sayısız görüşmelere dikkat çekildi.

Dünya Abaza Kongresi V. Konseyi Karaçay Çerkesk delegesinin konuşması

Dünya Abaza Kongresi V. Konseyi Türkiye delegesi Ferudun Akusba’nın konuşması

Dünya Abaza Kongresi V. Konseyi röportaj görüntüleri

Avrupa Parlamentosunda 27 Haziran 2013'te "Abhazya ve Avrupa: karşılıklı anlayış ve uzlaşmanın yolları" konulu bir konferans düzenledi. Brüksel'de toplanan çok sayıdaki Abhaz ve Abaza delegelerine, Uluslar arası Abaza Birliği Başkanı, Akademisyen Taras Şamba önderlik yaptı.

7-9 Aralık 2017 senesinde Suhum'da artık Dünya Abaza Kongresi ismiyle anılmaya başlanan birliğin VII. Konseyi gerçekleştirildi.

Dünya Abaza Kongresi VII. Konseyi ABHAZYA DEVLET RADYO VE TELEVİZYON KURUMU röportajı, Aralık 2017

"Her bir bölge için bir şube yönetimi yapısı oluşturacağız, her ülke için bir program oluşturacağız ve önümüzdeki aylarda oluşturacağımız Bilgi Portalı desteğiyle çok sıkı bir şekilde çalışmaya başlayacağız"

Dünya Abaza Kongresi Yüksek konsey Başkanı Musa Ekzekov'un konuşmasından. 2017 Aralık, Suhum

"Her bir bölge için bir şube yönetimi yapısı oluşturacağız, her ülke için bir program oluşturacağız ve önümüzdeki aylarda oluşturacağımız Bilgi Portalı desteğiyle çok sıkı bir şekilde çalışmaya başlayacağız"

Dünya Abaza Kongresi Yüksek konsey Başkanı Musa Ekzekov'un konuşmasından. 2017 Aralık, Suhum

"Her bir bölge için bir şube yönetimi yapısı oluşturacağız, her ülke için bir program oluşturacağız ve önümüzdeki aylarda oluşturacağımız Bilgi Portalı desteğiyle çok sıkı bir şekilde çalışmaya başlayacağız"

Dünya Abaza Kongresi Yüksek konsey Başkanı Musa Ekzekov'un konuşmasından. 2017 Aralık, Suhum

Forumda, 25 yıl sonra ilk kez, organizasyonun liderliği ve yapısı değişti. Yeni Tüzük kapsamında seçilen Yüksek Kurulun başkanı, bilim insanı, hayırsever Musa Ekzekov oldu.

Dünya Abaza Kongresi VII. Konseyi. ABHAZYA DEVLET RADYO VE TELEVİZYON KURUMU Musa Ekzekov Röportajı.

Dünya Abaza Kongresi VII. Konseyi

Dünya Abaza Kongresi VII. Konseyi, Abhazya Devlet Başkanı Raul Hadjimba’nın konuşması

Dünya Abaza Kongresi VII. Konseyi

Yönetici Sekreterliğine (Genel Sekreterlik görevinin yerine açılan yeni konum) Abhazya'nın Türkiye Tam Yetkili Temsilcisi ve Dışişleri Bakanlığı Türkiye ve Yakın Doğu ülkeleri ile ilişkiler bölümü eski başkanı İnar Gitsba getirildi.

Dünya Abaza Kongresi Yönetici Sekreteri İnar Gitsba

Dünya Abaza Kongresi Üyesi Ahmet Hapat

Dünya Abaza Kongresi Üyesi Ramazan Mhtse

"Abhaz ve Abazalar tek bir ailedir. Bugün için ilişkilerimiz en sıkı halinde olmasa bile. Bizim görevimizde tam da burada başlıyor, bu ilişkileri büyük bir ailenin ilişkilerinin olması gerektiği seviyeye getirebilmek"

Musa Ekzekov'un röportajından, 2017 Aralık, Suhum

"Abhaz ve Abazalar tek bir ailedir. Bugün için ilişkilerimiz en sıkı halinde olmasa bile. Bizim görevimizde tam da burada başlıyor, bu ilişkileri büyük bir ailenin ilişkilerinin olması gerektiği seviyeye getirebilmek"

Musa Ekzekov'un röportajından, 2017 Aralık, Suhum

"Abhaz ve Abazalar tek bir ailedir. Bugün için ilişkilerimiz en sıkı halinde olmasa bile. Bizim görevimizde tam da burada başlıyor, bu ilişkileri büyük bir ailenin ilişkilerinin olması gerektiği seviyeye getirebilmek"

Musa Ekzekov'un röportajından, 2017 Aralık, Suhum

Dünya Abaza Kongresinin VII. Konseyinin ikinci toplantısı

Konseyin ikinci toplantısında Dünya Abaza Kongresinin gelecekteki bilgilendirme portalının da sunumu yapıldı. www.abaza.org

Dünya Abaza Kongresi Bilgilendirme Portalının Başkanı portalın sunumunu yaparken

Dünya Abaza Kongresi çalışmaları Abhaz Abaza uluslarının ilişkilerini güçlendirmek üzere yoğunlaşacak. Kurumun planları arasında; bölge yönetimleri için şubelerin açılması, diasporamızın bulunduğu her ülke için özel programların hazırlanması, ayrıca Abhaz ve Abaza uluslarımızın tarih ve kültürlerini dünyanın farklı dillerinde tanıtacak olan bilgilendirme platformunun aktif çalışmalar yürütmesi bulunmakta.

Metnin yazarı - Astanda Ardzinba, bild editörü - Naala Avidzba, baş editör – Amina Lazba