Dünya Abaza Kongresi

Bu yıl, 20. yüzyılın başlarında Suhum'da da birçok ihtişamlı bina inşa eden endüstriyalist, ipek tüccarı, hayırsever Joachim Aloisi'nin doğumunun 165. yıldönümü. Bu binalardan birisi bugüne kadar korunmuştur ve Abhazya devletinin tarihi- kültürel mirası olarak kabul edilmektedir.

Suhum şehri sakinlerinin Aloisi ismine aşinalığı bulunmaktadır, çünkü şehirde bir Aloisi villası bulunuyor, ayrıca birçoğu Aloisi tiyatrosunu da hatırlıyor, fakat herkes bu kişi hakkında çok fazla şey bilmiyor. Endüstriyalist, ipekböceği, ilk lonca tüccarı, hayırsever Joachim Mihayloviç Aloisi 1854 yılında Kiev şehrinde doğdu. Bir Fransa vatandaşıydı ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlıydı. Ancak Aloisi kendisini bir Yunan olarak görüyordu ve hatta 20. yüzyılın başlarında Suhum'da, Suhum Hellenik (Yunan) Toplumu diye adlandırılan topluluğun bir üyesiydi.

1901 yılında Joachim Aloisi ailesiyle - karısı Nina Evseevna Sulhanova ve oğulları Mihail ve Georgiy ile Suhum'da yaşamaya başladılar. İlk başlarda, şehirde kendi evleri yoktu, ama Aloisi kısa süre sonra Suhum'da olağanüstü güzel binaların inşasını yaptıran bir tüccarı oldu. Gene 1901'de Aloisi, deniz kıyısında, Mikhailovskaya sahilinde (bugünkü adıyla Muhacirler Sahili) bir arazi satın aldı ve "en iyi kuaför Jana" ve "Birja" restoranın yer aldığı iki bina inşa etti. Daha sonra, 1911'de Aloisi kuaförün yanında, "Hollanda" ismini verdiği iki katlı bir pastane inşa etti. Bu binalar maalesef günümüze kadar korunamadılar: 1914'te San Remo Oteli'nin (şimdi Ritsa Oteli) inşaatı sırasında kuaför ve restoran yıkıldı. 60'lı yılların başında ise pastane yıkıldı.

Suhum kentinin çehresinin bu şekilde şekillendiğinin altını çizmek isteriz. Ünlü zenginler ve aydınların temsilcileri tarafından inşa edilen binalar, evler, yazlıklar ve villalardan oluşuyordu.

1901 yılında, tüccar Aloisi, Suhum ilçe başkan yardımcısı Albay De Simon'un dul eşinden 35 bin rubleye Zavadskaya ve Baryatinskaya caddelerinin (Bugünkü adıyla Gulia ve Şotlandskaya caddeleri) bitiştiği köşede iki katlı bir ev satın aldı. Ev 1896 yılında inşa edilmişti. Şehre yukarıdan baktığı ve Suhum Körfezi'nin mükemmel manzarasını seyrettiği için evin konumu çok avantajlıydı. 1904 yılında Aloisi bu evin yeniden inşasını şehirdeki en ünlü mimarlardan biri olan Aleksandr Sinitsin'e devretti.

Aleksandr Sinitsin'in projesiyle yeniden inşa edilen, Albay De Simon'un evi Villa Aloisi - birçok stil ve mimari özellik içeren lüks bir binaya dönüştürüldü: bu neo-Gotik unsurları olan romantik bir modern stil ve Mağribi ve Rus stillerinin eklektizmiydi. Kubbeler, pencerelerin kemerli tonozları, zengin dekor, sütunlardaki aslanlar, çeşmeli bir avlu, genel olarak ebatları ve villanın konumu her zaman insanların ilgisini çekmiştir.

Burada bir zamanlar tüccar Aloisi ailesiyle birlikte yaşıyordu. Villanın yanına hizmetliler için küçük bir müştemilat inşa edilmişti. Ve karısının kız kardeşleri - Maria ve Daria Sulhanovlar için - zengin tüccar az ileride iki ayrı ev (bugünkü Laşüria caddesindeki 6 ve 8 numaralı evler) daha inşa ettirmişti. Joachim Aloisi, ihtiyacı olanlara yardım etmek amacıyla hayır işleriyle uğraşıyordu. Böylece, onun desteğiyle şehirde bir evsizler barınağı inşa edildi.

Artık bu lüks villaya sahip olan tüccar Aloisi, kendisine daha iddialı bir hedef belirledi: deniz kenarında kendi tiyatrosunu ve otelini inşa etmek.

Aloisi Tiyatrosu tam olarak, Samson Çanba Abhazya Dram Tiyatrosu'nun şimdi bulunduğu yerdeydi. Tiyatro 670 seyirci kapasiteli tasarlanmıştı. Tiyatronun karşısında, tekerlekli paten için bir platform konumlandırılmıştı. Grand Hotel, Aloisi Tiyatrosu ve Olympia Sineması birbirine bağlandı ve Olginskaya Caddesi ile Mikhailovskaya (bugünkü Puşkin caddesi ve Muhacirler sahili) sahilinin köşesinde tek bir bina kompleksi oluşturdu. 1921'de Abhazya'da Sovyet iktidarının kurulmasından sonra, Aloisi Tiyatrosu kamulaştırıldı ve Abhazya SSC'sinin ilk Devlet Tiyatrosu'na dönüştürüldü.

Grand Hotel ve Aloisi Tiyatrosu'nun binaları günümüzde orijinal hallerinde korunmamıştır: 1949'da çıkan bir yangında hasar görmüşlerdi. Nasıl göründüğü hakkında, sadece eski fotoğraflardan fikir edinebiliyoruz. 1949-1952'deki yangından sonra binalar yeniden inşa edildi ve mimari tarzı tamamen değiştirildi. Otel kapatılıp yeniden inşa edilen tiyatro binasına dahil edildi. Bugün Samson Çanba Abhazya Devlet Dram Tiyatrosu olarak anılıyor.

Sovyet iktidarının kurulduğu dönemde, tüccar Aloisi, birçok zengin insan gibi, mülkünü, görkemli binalarını ve parasıyla inşa edilen villaları kaybetti. Lüks villası da istisna olmamıştı. Kamulaştırılan villa büyük dairelere bölünerek eve dönüştürülmüştü. Aloisi ve eşi, 1925 yılında vefat edene dek bu dairelerin birinde yaşadılar. Bu arada, 1925'ten 1937'ye kadar villa sakinlerinden biri de tanınmış bir halk figürü, oyun yazarı olan Samson Çanba idi.

Aloisi'nin her iki oğlu - George ve Mihail – Suhum okulundan mezun olduktan sonra Varşova Politeknik Enstitüsüne girdiler. İkisi de daha sonra hiç Suhum'a dönmediler. Aloisi çiftinin vefatından sonra, Nina Evseevna'nın kardeşleri - Daria, Maria ve Elena kardeşler uzun süre daha bu villada birlikte yaşadılar.

Eski Villa Aloisi'nin görkemli binası, 1992-1993 yılları Abhazya Kurtuluş Savaşı sırasında önemli ölçüde hasar gördü. Ciddi şekilde tahrip edildi ve şehir halkının gözü önünde yıkılmaya devam etti. Son zamanlarda, birkaç yıldır, Villa Aloisi özel ellerde ve restorasyon çalışmaları yürütüyor. Basında çıkan haberler, bina sahiplerinin bu mimari anıtın korunacağı yönünde söz verdiği üzerine. Villa, şehrin mimari anıtlarının resmi listesinde de yer almakta. Villa orijinal şekline kavuşacak ve eski ihtişamı ve güzelliği ile Suhum sakinlerinin ve konuklarının beğenisini toplamaya devam edecek.