Ulusal fikirin oluşması, Abhaz ve Abaza dillerinin koruması ve gelişmesi, ve diaspora ile bağların güçlenmesi ile ilgili Abhazya Cumhurbaşkanı Raul Hacımba VAAK portalına verdiği raportajda anlattı.

Muhabirimiz Asta Ardzınba'nın gerçekleştirdiği söyleşi

 Bugün Abhazları ve Abazaları birleştiren ulusal fikir nedir?

- Büyük ve küçük her halkın ulusal fikri, kendisini koruma, temsil ettiği ülkeyi koruma olmalı. Bizim için kolay görev değildir. Biz büyük bir halk değiliz, ülkemiz de en büyük ülke değildir. Ama biz binlerce yılı geçerek bugünlere geldik ve bundan sonrasında kaybolmamız kabul edilemez. Bir halk, bir millet olarak kurtulmamız ve elimizdeki olanakları çoğaltmamız için, ülkemizin başarması için her şeyi yapmamız gerek. Küçük ülke olmamıza rağmen, ülkemizin başarması için kaynağımız, coğrafi konumumuz ve yaratma isteğimiz mevcut.

- İletişim aracı olarak dil – diaspora ile bağların güçlenmesi mevzusunun önemli unsurudur. Devlet hem yurtiçinde, hem de Abhazların yoğun yaşadıkları bölgelerde dilin korunması için ne adımları atmaktadır?

- Devlet anadilinin nitelikli şekilde öğretilmesini ve onun yaygın ve popüler hale gelmesini sağlayan proje ve programları desteklemektedir. Yakın geçmişte kurulmuş olan Devlet dil politikası komitesi dil koruma görevini üstlemektedir, kendi çalışmalarında özellikle genç nesilleri kapsayan kitleler için görsel ve işitsel öğretim öğelerine odaklamaktadır. Biz birçok defadır memurların daha çok Abhazça konuşmanın önemini vurguladık.

Savaştan hemen sonra başlatılan eylemlerin çoğu, Abhaz dilini, Türkiye'de ve başka ülkelerdeki Diaspora için erişilebilir hale gelmesini amaçlıyordu. Diaspora’nın uzmanlara ve uyumlu eğitim malzemelerine olan ihtiyaçlarını karşılamak için her şey yapılıyordu. Bugün bu çalışmalar devam etmekteler. 

Diğer vazifemiz de var – Abaza dili’ni korumak. Abhaz ve Abaza dilleri’nin korunması ve gelişmesi için koşulları yaratmak lazım. Bugün de bunun için çok şey yapılmaktadır. Dünya Abhaz-Abaza Kongresi’nin ve bizim bilim aydınlarımızın bu bağlamdaki çalışmaları, eminim, olumlu sonuca ulaşacaktır. 

Hadjimba: ulus olarak varlığımızı sürdürmemiz için ne gerekiyorsa yapmalıyız
© DAK

- Size göre, kardeş halkların arasındaki bağlarının güçlenmesi için ne gerekiyor?

- Bu yönde çok şey yapıldı. Bugün de büyük çalışmalar sürdürmekte. Bu çalışmalar kardeş halkımızın temsilcilerinin, Abaza’ların, Abhazya’da olmalarını, burada çalışabilmelerini hedeflemekte.

Daha fazla yakınlaşmamız için, kamu ve devlet düzeylerinde, ortak ekonomik projelerin geliştirilmesi ve uygulanması düzeyinde daha yoğun şekilde etkileşimde bulunmamız lazım. Dünya Abhaz-Abazin Kongresi bu bağlamda yeni fırsatları sunuyor.

Hepimiz burada olmalıyız, ve hep beraber devletimizi geliştirmeliyiz. Bugün yurtdışında yaşayan soydaşlarımızın dönüp bizimle beraber devletimizi inşa etmeleri için herşeyin yapılması gerekiyor.

- Geri dönüş süreci niye beklentileri karşılaşacak kadar etken olmuyor? Buna neler engel oluyor?

- Ne yazık ki, bazıları Abhazya hakkında yeterince bilgi sahibi değiller, burası onların Anavatanı olduğunu bildiklerine rağmen. Abhaz kültür derneklerine soydaşlarımızı Abhazya Cumhuriyeti ile ilgili bilgilenme faaliyetlerinden dolayı minettarım.

Öyle koşulları oluşturmamız lazım ki diasporamız için çekici olmacaklar. Çoğu zaman Türkiye'den de, halkımızın temsilcilerinin daha iyi yaşam için Almanya ve İngiltere'ye gittiklerini duyuyoruz. Eğer aradıkları bu iyi yaşamı burada bulabilseler, onlar buraya gelecekler. Bunu sağlamak için çalışmak gerekiyor. 

Bununla birlikte, geri dönüş süreci devam etmektedir. Özellikle, Suriye'den yüzlerce kişi buraya taşındı. Evet, savaşın sonucu olarak buraya geldiler, ama, sanırım, arkı, buraya alıştık olduklarında, bizimle kalacaklar. Tamamen adapte olmuşlar, birçoğu düzenini kurdu.

Son iki-üç senedir aktif olarak Ürdün diasporamız temsilcileri ile etkileşimdeyiz, kendileri Abhazya ile çok ilgileniyorlar, buraya dönmeye çalışıyorlar. Bunun devamı olacağına dair güven veren bazı olanaklarımız var. Aynısı diğer ülkelerde yaşayan diasporamızın temsilcileri için de geçerlidir.

Bugün Devlet Geri Dönüş Komitesinin Bakanlığa dönüşümü ile ilgili kararname imzaladım. Bundan sonra bu devlet organının statüsü daha da yükseldi. Bu sadece bir isim değişikliği değil, problemlerin çözümüne ve belirlenen hedeflere ulaşılmasına katkıda bulunacak yeni bir içerik. Bunun doğru karar olduğuna hiç şüphem yok. Bunu uzun zamandır konuşuyorduk, bugün ise bizim Geri Dönüş Bakanlığımız var.

- Abhaz devletin inşasından diaspora’nın rolünü nasıl değerlendirirsiniz?

Savaş diasporamızın ne kadar Abhaz devleti’nin inşasında yer almaya hazır olduklarını göstermiştir. Kendi Anavatanını korumaya gelen gençlerin bazıları şehit oldular. Buraya Anavatanın çağrısına geldiler. Hayatta kalan ve kazananlar ise savaştan sonra da Abhazya'da kaldılar. Bugün onlar devlet inşasının aktif katılımcılarıdır. Birçoğu geri dönüş alanında çalışıyor. Kişisel örnekleri, hala kendi tarihsel vatanları dışında yaşayanlar için bulaşıcı hale gelmiştir.