“Abazinka” ismini taşıyan efsanevi enstrümantal vokal grubunun kurucusu Vladimir Çikatuev, ulusal müzik kültürünün gelişimine kırk yıldan fazla emek vermiştir. 6 Aralık tarihine denk gelen doğum gününde, DAK bilgilendirme portalı olarak sanatçının biyografisini ve sanat alanındaki çalışmalarını ele aldığımız bir yazı hazırladık.
Bilal Hasarokov
“Abazinka” ismini taşıyan efsanevi enstrümantal vokal grubu bir zamanlar çok insanın kalbini fethederek yüksek hayran kitlesine ulaşmıştı – 1980 ve 1990’lı yıllarda müzisyenler tüm Kafkasya’da tanınıyorlardı. Grup yaklaşık 20 yıldır sahne almamasına rağmen bugün hala insanlar onları hatırlıyor. Efsanevi topluluğun kurucusu ve daimi lideri olan Karaçay Çerkes Cumhuriyeti halk sanatçısı ve onursal sanatçısı Hızır Çikatuev (Vladimir- sanatçının sahne ismidir), halkının müzik kültürünün gelişmesine kırk yıldan fazla emek vermiştir.
Modern Abaza pop şarkılarının çıkışı ve gelişimi deyince akla gelen ilk isimdir. Çalışmaları, popüler pop müzik ile halk geleneklerini uyumlu bir şekilde sentezlemesi ile hayranlık yaratmıştır. Kurduğu müzik grupları - daha önce bahsettiğimiz "Abazinka" ve "Abazgi" - onlarca yıl popülerliğini sürdürmüştür.
Sınıfın en mütevazı çocuğu
Hızır ilk sahneye çıktığı günü tabi ki hiç unutmamış. Sınıf arkadaşları şaşkınlıktan şok olmuşlardı: Sınıftaki en mütevazı çocuk, utangaçlığından dolayı şarkı söyleyemeyen okuldaki neredeyse tek kişi, 8. sınıfta bir vokal enstrümantal topluluk kuruyordu.
Bir süre sonra, “Abazinka” adlı pop grubu yaratıcı çalışmalarına, bu okul topluluğu temelinde Psıj köyünün Kültür Evi'nde (Karaçay Çerkes) başlıyor.
Bu arada, okul çocuğu olan Çikatuev sadece zamana ayak uydurmaktadır. 60'lı yılların sonu, rock heyecanı, Liverpool Four'un The Beatles'ın popülaritesinin en zirvesinde olduğu, Creedence, Animals, Rolling Stones gibi grupların değerli parçalarını duymanın bile zor olduğu ama gençlerin bulmaya ve kendilerine kaydetmeye çalıştıkları zamanlar. O döneme aekizinci sınıf öğrencisi olan Çikatuev, yeni bir sahne isminin (Vladimir) kendisini beklediğini ve popülaritesinin Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin sınırlarının ötesine geçeceğini acaba tahmin edebilir miydi?
1971'de, geleceğin sanatçısı, Çerkessk Müzik Okulu'na (bugünkü ismi ile - Aslan Daurov'un adını taşıyan Karaçay Çerkes Kültür ve Sanat Koleji) girer. Büyük bir hevesle çalışır. Çeşitli müzik enstrümanlarını çalmayı öğrenişi, diğer öğrencilerden pek çok açıdan önce oluşu ve karmaşık eser ve piyeslerdeki virtüöz performansı ile öğretmenlerini hayrete düşürüyordur.
Boş zamanlarının hepsini grubun gelişimine; repertuar seçimi, düzenlemeler, provalar gibi şeyler ayırıyordu. İlginçtir ki, Abazinka topluluğu ve hemen ardından kurulan Abazgi grubunun tüm üyeleri aynı müzik okulunda okurlar: üyelerin hemen hepsi, kendi zamanında, Çerkesk müzik okulundan mezun olmuştur.
Genç adam, hem modern ritimlere hem de ulusal renklere dayanan kendi “yaratıcı tarzını” bulmanın ve geliştirmenin gerektiğini anlıyordu. Çikatuevа’in aranjörlüğü Karaçay Çerkes’in ünlü bestecileri; Aslan Daurov, Galina ve Zaur Gojev, Musa Yonov, Kaplan Tuko, Marat Koçkarov tarafından büyük beğeni alıyordu. İlerleyen zamanda Çikatuev hepsiyle çalışacaktı.
Kardeş ulus için hediye
Çikatuev, bir sanatçı için başarı, sadece insanların şarkılarını dinlemesi değildir, şarkılarını başka bir dilde bile olsa, duyup kabul etmeleridir, diye belirtiyor. Karaçay-Çerkes’in her köşesinde kalabalıklarla dolu salonlar ve samimi seyirci aşklarıyla nasıl beklendiklerini, sıcak duygularla hatırlıyor. Şarkıları sadece Rusça ve Abazaca değil, aynı zamanda Çerkes, Karaçay ve Abhaz dillerinde de seslendiriyorlardı.
Vladimir Ramazan-ipa – sosyal ve hoşsohbet bir kişilik. Gurupla ilgili az bilinen birçok konuyu da konuşmamız sırasında kendisi hatırlıyor. Bunlardan biriside kardeş ulus Abhazya ile ilgili. Abhazya'nın başkentinde, 70'lerin ortasında, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti kültür ve sanatının onuncu yılı kutlandı. Gurup üyeleri, kardeş ulusa bir hediye olması niyetiyle bir şarkıyı Abazaca söylemeye karar verdiler. Seçenekler arasında halk şarkılarından “Azamat”da karar kılındı.
Şarkının ilk sahnesi deyim yerindeyse patlama yarattı, Suhum stadyumundaki seyirciler, Abazinka gurubunu “bir daha” diyerek birkaç kez sahneye çağırdılar. Daha sonra, Abhaz bestecilerinin ve halk Abhaz şarkılarının Çikatuev düzenlemeleri, grubun repertuarında özel bir yere sahip oldu. Toto Acapua, Lyudmila Gumba, Zaur Zuhba, Nodar Sagariya, Nuri Kvarçia gibi ünlü Abhaz müzisyenleri ve kültürel emekçileri ile yakın işbirliğinin bugün hala devam ettiğini belirtiyor.
Kafkasya dağ halklarının ulusal kültürlerinin gelişimi, propagandası ve karşılıklı zenginleşmesi alanında büyük katkı sağlayan Abazinka pop grubu, Abhaz şarkı festivalinin “AKUA-90” unvanı, Vladimir Ramazan-ipa da, “Abhazya Cumhuriyeti'nin Onursal Sanatçısı” unvanı ile ödüllendirilmiştir.
Popülerliğin zirvesi
Turne sınırları her yıl daha fazla genişliyordu. “Abazinka” grubu Rusya genelinde ve Sovyetler genelinde tüm yarışmaların kazananı oluyordu. Grubun posterleri, Moskova'dan Abhazya’ya ve Uzak Doğu'ya kadar her yerde asılıydı.
1970'lerin ortalarında, “Yunost” radyo istasyonu yönetiminin davetlisi olarak, grup Sovyetler Birliği radyo programına katıldı. Radyonun bu yayını sayesinde Sovyetler Birliği'nin tüm topraklarında ve bir dizi yabancı ülkede radyo yayınında Rusça ve Abazaca dillerinde ulusal şarkılar seslendirildi. Ve 80'lerin başında Moskova'dan kalkan özel gençlik treninin bir parçası olarak Sibirya ve Uzak Doğu inşaat sahalarına performanslarıyla seyahat etmeleri için bir davet geldi (o zamanlar genç insanlar arasında Sovyet propagandasının bir parçasıydı) . Bu katılımları için grup çok sayıda ödül belgesi ve Macaristan'a bir gezi kazandı.
90'lı yıllarda, grubun yaratıcılığı zirveye ulaştı ve yurtdışında konserler vermeleri için teklifler gelmeye başladı. Ve – 1992, grup Türkiye turnesine nerdeyse hazır... Fakat Abhazya'da Kurtuluş Savaşı başlar ve müzisyenler tereddüt bile etmeden, Apsnı'nın bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinde kardeşlerine yardım etmek için tüm güçlerini ortaya koyarlar.
Çocuk grubu “Abazgi”
1997 yılının Mart ayında, onlarla beraber sahneye grubun uydusu – “Abazgi” çocuk ekibi çıkmaya başlar.
«Zor zamanlardı, – diye anlatıyor Vladimir Ramazan-ipa. Yetişkinlerin, problemleri çözmek için, bir süreliğine sanattan uzaklaştığı, başka gelir kaynakları aradıkları dönemdi. Bende eskiden beri aklımda olan bir çocuk gurubu kurma fikrime yöneldim».
Abazgi grubu da bir halk grubu oldu. Ve günümüzde Karaçay-Çerkes’in popüler müziğinin çok renkli dünyasında, özgünlüğünü koruyarak, değerli bir yer tutmakta. Güney Rusya, Moskova ve Abhazya'nın pek çok bölgesinin seyircisi gurubun sanatını hayranlıkla takip ediyor. Gurup şimdiye kadar, üç stüdyo albümü ve bir dizi özel parça kaydetti.
Grubun çalışmaları, Dünya Arty Komitesi Kafkasya temsilcileri tarafından büyük ilgi görüldü. Mayıs 2010'da, komite temsilciliğinin daveti üzerine, Abazgi grubunun solisti Alina Çikatueva, Antalya (Türkiye) 'de düzenlenen Uluslararası Genç Şarkıcılar “BO-NA-MI Altın Ses” yarışmasında yer aldı ve yarışmanın Grand Prix ödülünü kazandı. 2011'de Alina, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin Onursal Sanatçısı unvanı ile ödüllendirildi.
Genç müzisyenler başarılı konserler gerçekleştirmeye devam ediyorlar. Aynı zamanda, birçok bölgesel ve Rusya genelinde gerçekleştirilen yarışma ve festivallerde sahne alıyor, stüdyoda yeni şarkılar kaydetmeye devam ediyorlar. Sanatsal başarıları, radyo ve televizyon yayınlarında anlatılıyor.
Halkın yararı için – Tanrı vergi bir armağan
Şaşırtıcı bir şekilde, utangaç ve mütevazi olan Çikatuev ekip içinde disiplin ve düzen hususundaki hassasiyeti dolayısı ile meslektaşları arasında, katı, titiz ve “demir” olma ününü kazanmıştı. Bugün hala fonogramı kabul etmiyor ve Abazgi grubunun üyelerine, yaratıcılığa sanata, izleyici ve yaşama saygı duymayı aşılıyor.
Çikatuev’in sanat hayatı ile ilgili yazımızda, sanatçının beste çalışmalarından bahsetmezsek yazımız yarım kalmış olur.
Besteci olarak Çikatuev’in yeteneklerini hayranları ile buluşturan şarkı, 1983 Nisan'ında Karaçay-Çerkes radyosundan yayınlandı. Bu kulağa inanılmaz melodik ve hoş gelen şarkı "Çocukluk anıları" idi.
İlk şarkı sözleri şair Kerim Mhtse ile birlikte yazılmıştır. Bugün besteci Çikatuev’in “sandığında”, Ali Yonov, Umar Kişmahov ve bu yazının yazarı (Bilal Hasarokov) tarafından sözleri yazılmış yüzlerce güzel şarkı bulunmakta. Şarkıların yelpazesi hem müzik hem de konu olarak hayli geniş. Bunlar; barış, savaş, Anavatan, aşk, aile bağları gibi halkının kaderini yansıtan, genç kuşakların hayatı ve geleceği hakkındaki felsefi yansımalar taşıyan şarkılar. Bugün bu şarkılar Abaza müziğinin klasikleri olarak adlandırılıyor ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin kültürel zenginliğinde hak ettiği bir yere sahip.
Son yıllarda, modern bilgi ve iletişim teknolojileri sayesinde, yurtdışında yaşayan diaspora temsilcileri, Vladimir Çikatuev'in ve onun oluşturduğu grupların çalışmalarına yoğun ilgi göstermekte. Vladimir Çikatuev, bugün ülkenin en iyi kültür emekçilerinin onur listesinde yer almakta ve aktif sanat hayatına devam etmekte.
Yeni çalışma alanları arasında, Abaza Devlet Drama Tiyatrosu yapımlarının müzikal düzenlemelerini yapmak bulunmakta. Çalışmalarının çoğu, yalnızca Abaza halkının değil, tüm Kafkasya'nın da kültürel hazinesinde yer alacak. Vladimir Ramazan-ipa, Tanrıdan gelen herhangi bir yeteneğin, kişisel çıkarlar uğruna değil, halkın iyiliği için kullanılması gerektiğine inananlardan.
girişa yada kayıt yapmalısınız.