Адуней апсуа-абаза конгресс ашIыпIа хъвшараква йцIыхъвахауа ахмызкI руацIа уыста йырхаз йаквчважватI.

Барганджиа Саид

Адуней апсуа-абаза конгресс ашIыпIа хъвшараква апсуа кытква Уатхара, Уарча, Мгвадзырхва, Калдахвара, ЧIлоу, Джырхва йгьи Пицунда къала рпны йцIыхъвахауа ахмызкI руацIа агIпроект пхатшакI дырхъйатI. Ауат апроектква йгIарыцIанакIуаз АААК ахабарргарта портал ахъазла йауацIыхта йгIаквчважватI а-Конгресс ашIыпIа хъвшараква рынхара адызгалуа Жьыба Дмитрийи Берзениа Валерийи.

Жьыба Дмитрий Калдахвара кыт апны нхарата йакIвдыршаз гIахIайхIвтI. АААК апхьарта-интернат аспорт-атлетика пещ йатахъу спорт ъамапсымала йаднагалтI: аштангаква рыхъазла гриф, «чарх», гантель, йапшым аспорт щъаква. Апроект архъйара дацхърагIатI Адуней апсуа-абаза конгресс агIвза Уатырба Денис.

Йара ауи акыт апны а-Конгресс магIны зму ауыхвара – автобус агIашIасырта – гIащаквнаргылхтI. Ауи агIашIасырта йалкIгIу архитектура лыхща амапI. Ауи гIащаквдыргылхырныс акыт абзазагIвчва ахIватI.

«ХIара (а-Конгресс) йатахъыз ауыхвага пкъыгIваква рхвгIара хIацхърагIатI. Анхараква дара акыт абзазагIвчва йакIвдыршатI. Ауыс анахъвдаквыцI разыра ажва щарда хIагIатI. АуагIа акыт сквшкъомкI йаларыхъвашата йгылаз агIашIасырта хъада ъадырчIаджьхыз йайгвыргъьитI», – йхIватI Жьыба Дмитрий.

Калдахвара кыт апны йгIаныршу АААК ашIыпа хъвшара аунашвачпагIв Чыквбар Сатбей йбзирала араъа йрыму абаскетболасчва гвып йызлахъвмаруаш чгIвыча рзырхвгIатI. Йара ауи апшта, Чыквбар йбзирала апхьарта апны биология акласс адыргалтI, атшыбжьара нхараква рыхъазла йатахъыз ъамапсыма рхвгIатI.

«Араса уапшрыквын арат апроектква чва дукI рхъамызшва йубарнысгьи ауаштI, ауаса ауи гIващагIарапI. Арат йрапшу апроектква ауагIа дыргвышхвитI, дара-дара рбзазаща агъьырчIвырныс йацIадырсыгьитI. Ужвы асабша нхараква акIвдыршарныс тшадыргалитI, ауыс апхъала йнадрыскIьарныс ртахъыпI», – йхIватI а-Конгресс ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв.

Жьыба Дмитрий йшихIвазла, уыжвласыла АААК Калдахвара апхьарта биология акласс микроскоп азырхвгIарныс ргвыгъапI.

УахьчIва АААК Уарча кыт апны парк агвныргIвра йадынхалитI. А-Конгресс ауысхагIвчва йшыргвыгъула, апарк апны асаби хъвмарырти воркаут йазалху уатыкви гIаншуштI: акыт ауат йырзыбжан.

Уарча апны АААК ашIыпIа хъввшара аунашвачпагIв Ломиа Анрик акыт апны саби хъвмарырта шаъамыз, ауи йгIалцIла АААК ауи ауысла штшазынадырхаз йхIватI.

«ХIкыт апны ацIайква гьмачIгIвым, саби хъвмарыртакI хIымазларнысгьи швабыж йхIтахъын. Зджьара йгIанымхауата йхIгвапахатI хIахIвара гватрадъа йъагIанымхаз. ЙалкIгIата ауи йайгвыргъьитI ан-абачва. Акыт абзазагIвчва гвышхваракI гIарылалтI, дзачIвызлакIгьи ауыс йылшауала дацхърагIарныс дхIазырпI. ЗымгIвагьи а-Конгресс йазыразпI, ауи швабыж йхIгвапапI», – йхIватI Ломиа Анрик.

Джырхва кыт апны АААК ауаъа йаъу апхьарта аспорт пещ агвныргIвра джьгарта йалан. А-Конгресс ахьызла ауи йатахъыз ауыхвага пкъыгIваква гIаргтI, апхьарта аунашвачпагIв Еник Гвында акыт абзазагIвчва анхараква йгIарыланалыркIтI.

«Щарда хIчпахьатI, акыт абзазагIвчва зымгIва ауыс ъанаскIьауа йхIыцгвыргъьитI. А-Конгрессгьи ауи аунашвачпагIв Эгьзакь Муссагьи йъагIахIцхърагIаз ахъазла хIшырзыразу расхIвра стахъыпI, йауа ухIварыквын уахьчIва араъа йапхьаквауагьи хIапхъала апхьара йгIайуашгьи дара акыт абзазагIвчвагьи йырнамрадзахуата аспорт пещ анауырщтуаш йазпшитI», – лхIватI Еник.

АААК Джырхва кыт апны аспорт пещ агIащаквыргылхрала анхараква йрыларкIвапI
© АААК

АААК анхагIвчва нхара уысла Пицунда йанаъаз ауаъа йгIаныршу АААК ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв Агрба Тимур Любомирская Светлана йлырцауа асуратгIвгIвчва шIаква ркласс мольберт азырхвгIарныс а-Конгресс тшгIазынайырхатI. Амольбертква агIарбартаква, датшагьи йапшым ауысква радгалра ахъазла йыртахъын. 

«МызкIгьи мцIыскIва АААК хIахIвара архъйатI. Анчва дшвзыразхатI», – йхIватI Пицунда апны АААК ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв Агрба Тимур.

АААК Пицунда асуратгIвгIвчва шIаква ркласс мольбертла йаднагалтI
© АААК

ЧIлоу кыт апны АААК абакIра йазалху апещ арчIаджьтI. А-Конгресс ашIыпIа хъвшараква рынхара адызгалуа Берзениа Валерий йшихIвазла, анйаракI апны акыт абзазагIвчва ауыла йгIарыхIватI.

«Акыт хвитта абакIрала бжьагIвы дрымапI – ДжьопIуа Тимур, йаъапI спорт тшадызкIылуа ацIайквагьи. Йаъамыз спорт пещын. Акыт абзазагIвчва дара-дара ауи аныргIал йъауашыз гIараутI, СогIвым йауу абжьагIвчвагьи гIарцхърагIарныс йрачважватI. АрчIаджьраква ашIыпIа хъвшара йалакву акытлагIвчва гIарцхърагIауамцара йдырхъйатI», – ауыс шакIвшаз хIйырдыртI акоординатор.

ЧIлоу апны йгIаныршу АААК ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв Ануа Ансоу йкытлагIвчва йырзымчхIахуата абакIырта пещ ангIахъыртIуаш йазпшуата йхIватI. Ауи гвы шайтызла, АААК рыцынхара уагIа щардагIв акыт ахъазла апроект шIыцква йрызхъвыцырныс йаргвышхватI.

«Ари магIын ду зму уыспI, ауагIа зджьакI шгIарыцIагылуа рылархIвитI, йара акIвпIта, акытква цхърагIара йазыбжапI. Акыт абзазагIвчва йгIарцхърагIуш зымгIва йрыдзхъагылата йынхарныс йхIазырпI. АуагIа АААК анхара рымагIальаматхитI, хIанйараква рпны ауи йалачважвитI», – йхIватI Ануа.

Акоординатор Берзениа Валерий йшихIвазла, абакIырта пещ гIахъыртIырныс щарда гьатахъыхым, абжьагIвгьи асабиква гIайахвта йбжьауа далагарныс дхIазырпI.

Йара ауи апшта датшагьи кыткI – Уатхара – абзазагIвчва джьгаркви АААК ауысхагIвчви ранйаракI апны акыт апхьарта акласскI арчIаджьра ауатыкв йгIатаргатI. АуагIа ауи ргвапхатI, а-Конгресс апынгьи йацыркIын – мызкIы ахIа мцIыскIва акласс апхьагIвчва арайгварныс йхIазырын.

«Апхьарта дупI, сквшигIадза ауаъа йцауа асабиква рыцIа-рыцIа йщардагIвхитI, йара аклассква рызджьакI урыгIвнанха йгьауам. ХIара апхьара сквшы гIаталындзыкIьа класскI хIырчIаджьырныс йаквхIкIтI. Къару ду аларцIатI ари ауыс ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв Бжаниа Амирани акыт абзазагIвчва джьгаркви. А-Конгресс уыхвага пкъыгIвала йацхърагIатI, ауахьауатква зымгIва акыт ачкIвынчва дара рнапIквала йырчпатI. АрчIаджьраква дара абзазагIвчва йдырхъйатI, апхьагIвчвагьи рцхърагIун», – йхIватI Берзениа.

Уыжвласыла АААК ауи апхьарта апны йхътIу апхьарасахIатквакI аднагалуаштI, ауат рнархараквала йгьапшызлушым: апсабара хчара, акыт атшауацIыхра, апсуа-абаза йгьи ауат йрайщчву КIавкIаз ауагIахъаква ртурых.

АААК Уатхара кыт апны апхьарта акласскI арчIаджьтI
© АААК

Мгвадзырхва кыт апны Адуней апсуа-абаза конгресс акъаруквала ужвы ари асахIат гIахIвырта пещ дырчIаджьитI. Ауи апроект йчпачIву ауысква йанрыларцIузгьи АААК анхагIвчва акыт абзазагIвчва рахIвараква гIарпхьадзатI – ауат рцIайква йгIахIвуа тшъарзыбжьуш уатыкв ртахъын.

«А-Конгресс арчIаджьра нхараква зладжвыквырцIуш уыхвага ахвгIарныс хачIвыта йнанауахвтI. АрчIаджьра уысква ашIыпIа хъвшара йалаквуи акыт абзазагIвчви йдырхъйун. Ауат ауыхвараква рпны йынхахьазгьи рылан, йаъан ахъаз закIыла йацхърагIарныс зтахъызгьи. ХIгвыгъитI щарда йнамихуата апещ асабиква нашыл йауашта йцушта», – йхIватI Берзениа Валерий.

АшIыпIа хъвшара аунашвачпагIв Джыкьырба Марта йгIалылкIгIатI акыт абзазагIвчва апсуакви абазакви адызкIылуа Адуней апсуа-абаза конгресс анхара йшахагIвазу.

Ауи йшылхIвазла, сынчIва май а 28 Мгвадзырхва апны а-Конгресс анхагIвчва йрынйатI.

«Акытгьи апхьартагьи баргвырата йзынйауа хIрыквчважватI. А-Конгресс анхагIвчва агIахIвырта пещ арчIаджьра рыхъвда йхъарцIатI. Август ацIыхъва хIара электрокъару злацуш айхацIакви апещ злахIрылашаруш амзакви хIзырхвгIатI.

ХIара апещи атшыртIларти рырчIаджьра уыхвага пкъыгIвата йагуш гIахIпхьадзара атахъын – ауи хIчпатI. МызкI цIуашта аъачIвагIагIвчва гIахIцхIырхърагIатI, йатахъхуш зымгIва аныта швъа хIрыхIазырын Берзениа Валерий йыхIттI», – лхIватI Джыкьырба.

Ауи а-Конгресс анхара магIын ду шаму, ауаъа ауыс йшадгылуа, «ажвлара ргвбжараква ъаддырдыруа» ауагIа шхънахуа гIалылкIгIатI. Йгьи йгIацылцIахтI ргвы ззыбжу ауысква шщарду, аправительства ауат зымгIва архъйарныс йшахамдзауа.

«Акытква, акыт апхьартаква цхърагIара драйдзара абызшви ацIаскви хчара, тшауацIдрыхра ахъазла магIын ду амапI. ХIкыт рыхьызла а-Конгресс ауысхагIвчва хIшырзыразу схIвара стахъыпI – акытква зынйауа абаргвыраква ддырдыруа йахъазымкIва ауат шдрыдзуашгьи йъащту ахъазла», – лхIватI ашIыпIа хъвшара аунашвачпагIв.

Адуней апсуа-абаза конгресс джьгарта апсуа кытква рпны йынхитI. А-Конгресс ауи анархарала йархъйаз апроектква зымгIва дара акытква рбзазагIвчва алата йлырхтI. Ауат ракIвпI йчпачIву, ауи ахъазла йатахъу зхIвауа, а-Конгрессгьи ауат ахачIвква рырхъйара йацхърагIитI. Акытква рпны анхара йалкIгIара хъаду апроектква рыдынхалра ауат акытква руагIа ъалу, дзачIвызлакIгьи йылшауала дъацхърагIауа акIвпI. ПроектквакI ауи апш магIны рымамызшва йубарнысгьи ауаштI, ауаса дара ауагIа йырхIвахитIта – ауат акытква ртшауацIыхра гIадрыцIситI. АшIыпIа хъвшараква рунашвачпагIвчва йгIалыркIгIитI проекткI хъйапхьадзагьи ауагIа акыт йрыхъвуш датша уысквакIгьи гIащтIырхырныс йшгвышхвауа.

УахьчIвала Адуней апсуа-абаза конгресс Апсны апны шIыпIа хъвшарата 30 райхIа гIахънатIхьатI. АААК ауысхагIвчва ауат йрылакву йрынйалитIта кытипхьадзи ауи абзазагIвчви рпроблемаква рыцIа йалыргата йгIаддырдыритI.