АААК акорреспондент апхъанчIви абаза кыт Гвымлокт апны даъан, лхъатала йылбатI ауи тшшгIащтIнаххуа.

Ардзынба Астанда

Гвымлокт Къарча-Черкес йаланакIуа КъарчачкIвын шIыпIа апны Гвым дзыгIв йатшпынчIвалапI. Абаза бызшвала Гвымлокт (урышв бызшвала «Красный Восток» – хIва йапхьитI – аредакция ррытаразга) зхьзу ари акыт уагIата 3000-гIв райхIа табзазитI. Ареспублика ауацIала ари акыт Абаза муниципал шIыпIагьи анахьанат абаза кытквагьи йырчвыхъарата йчIвапI: акъала хъада Черкесск километр 53-ла йгьи километр 44-ла Кисловодск тшпсщарта къала йырчвыхъарапI.

Уыс бзи

Акыт квта аспорт комплекс апшцIа апны щымта йгIашIарышвта ауагIа щардагIвын. «Алашара» жвлара адкIылара агIащтийыгIвчвагьи акыт абзазагIвчвагьи араъа ацIла шIаква ларцIун – ацIлаква рпхьадзара 40 йнадзун. Уысдъа заджвгьи дгьгIанымхатI: ачкIвынчва а-КАМАЗ-ква анышв цкьа гIаркIнырпсун, ахIвссаква ацIлаква ларцIун, ахъачва абельква рымата адгьыл дырпIапIун.

Апсабарахчара знархарата Гвымлокт апны йдырхъйаз ари ауыс «Уткъвым рыхьызла уыцIла лацIа» ахьызта «Алашара» адкIылара рпроект ду йахъвыпI. Апроект йадынхалыз йшырхIвауала, ауат мурадта йдыргылтI абзазагIвчва ацIла гвыпква рлацIара ауыс йгIадыркIылырныс.

«АуагIа ргьагьара шдрыпшдзуш апшта хIырцхърагIарныс хIтахъыпI. Ауи гьбаргвым, ахъа гIаджвыквцIара атахъыпI акIвмызтын. Ауи чкIвынргIа рцришта, йгIакIвзыршауа апсабара йрайгвыгIвуата йазнабжьитI», – йгIалылкIгIатI «Алашара» анхагIвы Эгьзакь Мадина.

Ахъвмарга пщырхIачкIвынквала дзы гIаргуан

Ахърыкъьара аламкIва йхIва йауаштI Гвымлокт апны ацIлаква хвыцгьи дугьи йшларцIуз. Ахвыцкванадзара хъатакIла йгьгIанымхатI. Акыт асабигIзарта асабиква дара рынхагаква рымата йгIайтI - ахъвмарга пщырхIачкIвынкви атырнауыччкIвынкви. Ауат амашаква нышв ртарпсун, ацIла щайдзаква дзы рыцIарчвун.

АсабигIзарта аунашвачпагIв Чква Ирина йшгIалылкIгIазла, ахвыцква ацIлаква рлацIара йъацхърагIауа уыс дута йырбитI.

«Ауат уыс бзи шырчпауа гIаргвынгIвитI. Рпынква йанцахрагьи ацIлалацIара гIаларгарныс закIы гьазхIвам. МачIмачIымцара аскверква, апаркква гIандыршауа йалагуштI. АцIла хвыцква урайгвыгIвра шатахъу, агIайыраква рпсы шгIатаркIуа рылархIвауамцара йгIадзынгылуаштI», – лхIвитI ауи.

Аспорт гIатгараква

ЧкIвынргIа ргIадзныргылра апны акыт абзазагIвчва апхъа йдыргылитI азгIвадара, анхар йгьи физкультура атшауацIнарыхра. Ауи йаквшахIатхитI нархарта щардала йынхауа аспорт комплекс. Акыт йауу агIвычIвгIвыс ду, абаза-апсыуа уагIа ртшауацIыхра ацхърагIара знархару Адуней адкIылра «Алашара» апрезидент Эгьзакь Мусса йакIвпI согIата акыт йтазыргылыз уыжвгIанчIви амальла йадгалу аспорт тыдз ду.

Акомплекс ахъатачIв нхартакви акъральыгIви рацынхара абзирала йгIаншатI. Аспорт тдзы ангIахъыртIуаз, асквш 2018 февраль мыз агIан, Къарча-Черкес а-Хъада Темрезов Рашид Эгьзакь Мусса йквнайыргатI йхIаракIу артшхъвага – «Къарча-Черкес республика ахьыла агIатгараква рыхъазла».

Ауищтара аспорт комплекс «Алашара» акыт рхъа аладухауата йынхитI: араъа йаъапI боксла, каратэла, хвитра абакIрала асекцияква. Ахореогграфия йгьи атренажёр пещ дуква аныргIалпI. БжьагIвыта йынхауа аъачIвагIагIвчва рызбжа акыт йауапI, рызджьакIгьи гIадрайгватI. Ажва ахъазла, боксла абжьагIвы Санкт-Петербург дгIатыцIын дгIайтI, ауи ачкIвынчва хвыцква бокс йасуа йбжьитI, ауат боксла ареспублика анкъвакъвраква йрылалуагьи йалагахьатI.

Гвымлокт алкIгIараква

Акыт абзазагIвчва тIапIанта диалектла йчважвауа абазаква йрыланакIитI. Ауат дара рчважваща рымапI: «йшвшвитI» рхIвитI агвымква рыхъазла. Ауи акIвпI хъадата йызлагIалыркIгIауа анахьанат абазаква рпны.

Акыт ахабар шырхIвауала, абзазагIвчва рапхъанчIвиква ПсхIвы кыт йгIатыцIтI, йайтыпауамцара йызнымкIва рчIварта рпсахтI, йцIыхъвахауата уахьчIва йъабзазауа ачIварта апны йгIанхатI.

Акыт ахьыз «Гвымлокт» урышв бызшвала «Кумско-Лоовский» – хIва йапхьитI, йгIаныцIуагьи ари акIвпI: «Гвым дзыгIв йатшпынчIвалу Лоу кыт». ЛоургIа абаза ахIчва ткъвымпI. Асоветква рзаман, асквш 1925 агIан, акыт ахьыз рпсахын «Красный Восток» ахьырцIатI ахI ткъвымхьыз шгIанамырбуш апшта. Асквш 2004 агIан акыт астатус тшапсахтI.

Гвымлокт «аренессанс»

Йджьащахъву ари акIвпI: хъарата йчIву Гвымлокт апны щардала атуристква урынйитI. Йапхъахауата, араъа анарзан дзыхьква гIацIцIитI, йгIвбахауата, акыт йалситI Черкесски Кисловодски йырбжьу афедерал мгIва. Акыт квта апны йаныргIалу апарк чкIвын чкIвынргIагьи йранйартапI, аъазагIвадз назахвырныс йгIадсылуа атуристквагьи йыргIашIасыртапI.

ЙцIыхъвахауа асквшква руацIа акыт аквпшыра рыцIа-рыцIа йпшдзахитI. Апарк, аспорт комплекс, ужвы абар пшдзата йларцIаз ацIла удзышваква раллея. Ауи йгватра азынайырхитI ареспублика апны йбергьльу ажурналист Быда Рубингьи. Ауи акыт дтабзазитI, апсабарахчара уыс архъйарагьи йкъару алайцIатI. АААК акорреспондент длачважвауата ауи йгIаликIгIатI абаза жвлара адкIылараква рбзирала йцIыхъвахауа азаман ауацIа акыт аквпшыра шагъьхаз.

«АугIа ргвы бзихатI, ужвы рхъагвы аквыпI. Ауи акIвымкIва хIкыт швапха бзи ддырбитI анахьанат акытква», – йхIватI Рубин.

Ажва аламкIва, аныгьи арыгьи удыргвыргъьитI. Кьангьашдъа йхIва йауаштI: Гвымлокт апны уахьчIвала йгIаншауа ренессансдзата уапхьа йауаштI йгьи Къарча-Черкес апны апшдзарала хъгалра зму кытта йщаквгылырныс ахъазла лшара ду азыгIаншитI.