Апсны АкъральыгIва баракъ Амш ансисквша адунейла апсыуа-абаза уагIа йауацIыхта йдыртлапIитI. АААК ахабарргага портал анхагIвчва йадыргалыз арепортаж нархарата йамапI Апсны апны сынчIва ари агвыргъьахъв шщтIырхыз.
Ажиба Рада
Апсыуаква гвыргъьауа, рхъа аладухауа, йауацIыхта йдыртлапIитI июль а 23 агвыргъьарамш, йшпакIву ухIварыквын ауи Апсны АкъральыгIва баракъ йамшпI. Ауи асквш 2005 йгIашIарышвта йдыртлапIауа йалагатI: ари амш Апсны йгIвыджьхуз апрезидент Багапш Сергей йымачвла йрыбагъьатI апарламент йнарахвыз ахабза «Апсны Республика ахабза «Апсны республика апны ачвахъабага йгьи агвыргъьахъв мшква руысла» псахри нархъаги рылацIахра ауысла». УыжвгIанчIви апсыуа баракъ гIадырбатI йгьи йдрыбагъьатI турых магIны змата асквш 1992 июль а 23 атшын Апсны ЙхIаракIу асовет алачIвара анакIвшуз.
Абаракъ ачва квпшыраква
АбзазагIвчва акъральыгIва гвыргъьахъв йауацIыхта йдыртлапIитI. Ахъвмарраква, акьахвраква, аконцерткв акIвшитI. Ари атшын Апсны абзазагIвчва абаракъ рымата агвыргъьахъв мгIвайсраква йрылалитI, абаракъ ачва квпшыраква зму ачгIвыча нкъвыргитI. Ауи акIвын йшаъаз сынчIвагьи. Согъвым адзтшпурам акъала абзазагIвчва, асасчва, чкIвынргIа йдырчвытI, хъарачIвыла угIапшрыквын ауагIа жвпIара рквпшыра къапщ-удзышва-шкIвокIва мшынта уыла йгIацIалуан.
Багапш Сергей йыхьыз зхъу ауатыкв апны ареспублика ахъада, апарламент аспикер, адепутатква злаз агвыргъьахъв айззара акIвшатI.
Араъа зымгIва гвыргъьахъв цIасла йадгалан. АмхIаджьыр дзтшпурамла Апсны АкъральыгIва баракъ рнапIыцIата атшыгIвчва гвып сатыр-сатыр йадзхъагылата йбжьыстI. Ауат абаракъ АчIахIныгIва къалагIвыр рота аунашвахъцIагIв йырттI, ауыгьи абаракъ Апсны апрезидент Хаджимба Рауль йнапIыцIайцIатI. АкъральыгIва гимн абжьы аущтта йазалху ащъа апны абаракъ анщтIырх амщтахь зымгIвагьи драйхIвахIвтI ареспублика апрезидент.
«Апсны атурых апны хIкъраль атшауацIыхра знархару ахъмаштылра гIаншараква йгIарылукIгIушта магIны зму гьмачIым. Ауат йрыуапI акъральыгIва дамыгъаква йырпщылу амшквагьи. УахьчIва абар хI-Псадгьыл ахъахьла ауарба йагIвызата, хIаладухауа йбрыбритI Апсны Республика АкъральыгIва баракъ!» – йхIватI акъраль ахъада йтшазынархара гIачважвара апны.
Ауи агIвычIвгIвыс ду Ардзынба Владислав дзапхъагылагIвыз ауагIахъа-гIархвитхра мгIвайсра ауысхагIвчва рхатI амагIны гIаликIгIатI: ауат ргвышхварала Апсны абзазагIвчва йрылшатI хъацIара дула абаргвыраква зымгIва йрайгIайырныс.
«ЙбагъьахарагIатI, йкъагIаргIатI апхъахьылагьи хIпсадгьыл цри Апсны! ХIбаракъ йацIагылата апхъала йымгIвайсуа чкIвынргIа агIатгара шIыцква гIарыдахIвыргIатI!» – араса дхIвахIвтI апрезидент.
Согъвым-Черкесск-Эскищехир-Амман
Абаракъ Амш андыртлапIуз агIан Согъвым апны йадыргалтI ателебара «цхIа» «Согъвым-Черкесск-Эскищехир-Амман», ауи амальла йзайчважватI апсыуа-абаза диаспора рыцIа щардата йъацбзазауа ашIыпIаква ргIащтийыгIвчва. Апсны абзазагIвчва агвыргъьахъв амшла дгIарайхIвахIвтI Йордания апны «Диуана Абаза» унашва ахъызцIауа Хасан Хусейн Чичба Абаза.
«Амамыр швымазтI, хIайщчва, хIахщчва, Апсны апынгьи анахьанат акъральква рпынгьи йбзазауа абаза уагIа! УахьчIва йалкIгIата хIара квырмыш рзыхIчпауата йгIахIгвалашвахитI Апсны агIархвитхра, Апсны чIвыла апны ауагIа рхвитнагIаква ргIащаквыргылхра ахъазла зхъа щтIазцIаз хIайщчва. ГвыхътIыла хIнашвайхIвахIвитI зымгIвагьи», – йхIватI Чичба.
Ахвитра адамыгъа
Акъраль рыхъазла абаракъ ахвитра йадамыгъапI. Ауи далачважватI апарламент аспикер Кварчия Валера.
«Сара бзита йздырхитI апарламент апны абаракъ гIатаргата йандрыбагъьуз атшын. Атдзы йыгIвназ зымгIвагьи рлактаква шпаъаз! Йара абаракъ гьакIвмызтI уыла йгIацIалуаз, ауагIа рпны ауи лахIварата йгIанарыцIсуаз акIвын. Ауи атшын щардагIвы рхъвыцща цIолата тшапсахтI. ХIара ахъахвитра шгIатыгIгуш кьангьаш азгIазымгуаз ауагIа рхъагвы рахIагьи йбагъьахатI», – йгIаликIгIатI Кварчия.
АуагIахъа-гIархвитхра мгIвайсра йалаз, Апсны Абашта айсра аветеран Нанба Закъан йшипхьадзауала, абаракъ йанатахъдзаз атлахан йгIаншатI.
«ХIбаракъ ауагIахъа-гIархвитхра мгIвайсра йадамыгъахатI, АйгIайра йадамыгъахатI, адгылри айщчвари йырдамыгъахатI. Абаракъ айсра апхъала хабза щата артуата йдрыбагъьатI йгьи хIайсыгIвчва щардагIвы уахьчIва хIгвыргъьахъв артлапIара хIылшарныс ахъазла рхъа щтIарцIатI», – йхIватI Нанба.
Аветеран йшгIацицIахызла, апсыуа баракъ адуней абаракъква зымгIва рацкIыс йпшдзата йпхьадзитI.
Согъвым абзазагIв Маланиа Виктория йшылпхьадзауала, Апсны абаракъ Амш – гвыргъьахъв лашарапI, ауи дзачIв апсыуазлакIгьи гвлахIарата йзалитI.
«ХIкъральыгIва шIа ахъазла швабыж магIны амапI хIбаракъ анахьанат акъральква рбаракъква рапшта йщаквгылазларныс. Сара швабыж йсгвапапI абаракъ Амш хIуагIа араса гвыхътIыла, гвыргъьахъвыла йъадыртлапIауа», – лхIватI Виктория.
АгвчIагIвчпари агIарбартакви
Абаракъ Амш артлапIара знархараз агвыргъьахъв апны агвчIагIвчпарагьи тып азалхын: «Ашана» гвчIагIвчпара гIалцIырти Согъвым ареабилитация квти рынхагIвчва асуратква рпшцIыщтра гIарбарта адыргалтI. Ауатыкв апны атрыкв хъагIараквагьи ртиуан, ауат йгIартныцIуаз ахчагьи агвчIагIвра айъазара йазалхта йаъан.
Асцена агьагьара апны Апсны амузей ащтIацIартаква рпкъыгIваквала гIарбарта адыргалтI. Апсыуа унагIва мачваква, апхъанчIви фашаква, ахъылпаква – абарат зымгIва напIыла уырхьысгьи сурат рхъыхгьи йауан.
Агвыргъьахъв мшы йбергьльу апсыуа ашвахIвагIвчви агIахIвчва гвыпкви рконцертла йнардастI.
Апсны Республика ауыжвгIанчIви къральыгIва баракъ рыбагъьахатI Согъвым (Акъва) апны Апсны Республика ЙхIаракIу а-Совет асессия ащаквыргылрала асквш 1992 июль а 23 атшын. Ауи асхъан асквш 1978 йнахвхаз Апсны АССР а-Конституция анхара ашIарысхатI, асквш 1925 агIан йлыххаз Апсны ССР а-Конституция гIащаквыргылхатI. Асквш 2005 йгIашIарышвта Апсны Республика АкъральыгIва баракъ Амш июль а 23 атшын хабза щата амата йдыртлапIитI.
швталра йа тшаншвцIара атахъыпI.