АААК ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса апсуа уагIа Апсны Республика а-Конституция аннарахвыз амшла драйхIвахIвтI.

Барганджиа Саид

Адуней апсуа-абаза конгресс ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса Апсны абзазагIвчва акъральыгIва гвыргъьахъвла – уахьчIва йрыму а-Конституция аннарахвызищтара йцIуа асквш 25-ла – драйхIвахIвтI.

ЙхIвахIвра апны АААК ахъада йгIаликIгIатI агIамтаква зымгIва рагIан запшуагIахъазлакIгьи рыхъазла а-Конституция акъральыгIвара, акъральгIв хъвыцща, адемократия байараква йшырдамыгъаз.

«Апсуа къральыгIва ахабза хъада ауагIахъа сквшышвпхьадзарала йгIамырдаз амгIви йгIарыдахIвыз агIатгаракви йалакIыта йгIазырбауа, ауат рполитика, рхабза, рмлыквнкъвгара ргIапсщаква щаквзыргылуа швъапI», – йхIватI Эгьзакь Мусса.

АААК ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв дацIачIвагъватI асквш 1994 ноябрь а 26 Апсны Республика атурых апны ауи йалахьхуш андрыбагъьа мшыта йшалыз, йауа ухIварыквын ауи атшын йнарахвыз а-Конституция ареспублика ахъаз йбаргвыз агIамта агIан ауи акъральыгIва щата гIанахчатI, ахъахвитра арыбагъьатI, акъраль апхъаланаскIьара ахъазла йатахъыз аъаща гIаннаршатI.

«АуагIа рбзазаща агъьчIвра ахъазла ауат рабагвынгIвра йахъвуш, ажвлара акъару згIвадаква зымгIва адызкIылуаш амальква шIасдъа йагъьчIвра – а-Конституция йархъйара атахъу магIын ду зму хачIвыпI», – йпхьадзитI Эгьзакь Мусса.

АуагIа зымгIва тшырзынайырхауата ауи йгIаликIгIатI акъральыгIва уачIвы ауысква шцуш ахъазла уахьчIва йбзазауа абанпарагьи ауат йрыщтагIайуашгьи рпахьла джьауап шхIкIуаш, а-Конституция йгIанахIвауа абайараква хIхчара шхIборчу тшазыгIдырра шатахъу, ауагIа ртынчра зпщылу аэкономика зрымчуаш, адемократия институтква агъьызчIвуаш, акъральыгIва уысхартаква рынхара алшараква йрылазырхIуш ащаквыргылраква ргIаура шракIву хIхъаштылтагьи амаль шамам.

«Багъьата йхъасцIитI а-Конституция йгIанарбауа абайараква ррыбагъьара Апсны Республика уачIвы йыззынадзуш агIатгараква рыхъаз уызквгвыгъа йауаш щатата йшырзалуаш, Апсны ауагIагьи абайара йшазнарцуш», – йалйыргатI йажва Эгьзакь Мусса.

Асквш 1994 ноябрь а 26 атшын йнарахвыз а-Конституция апсуа уагIа сквшщарда йызлаз ахъахвитра азабакIра йацIыхъватшарахатI. Ахабза хъада шIыц алыхра асквшква 1992-1993 рагIан йакIвшаз Апсны ауагIа р-Абашта айсра шалгуз йджвыквырцIатI. Апхъапхъа, асквш 1992 июль а 23 атшын Апсны ЙхIаракIу а-Совет алачIвара апны асквш 1925 агIан йнарахвыз Апсны АССР а-Конституция йшазцахуала щаквыргылра нарахвтI. Ауи Апсны зхъа йахвиту къральыгIвата йгIанарбун, ауаса тшызпсахыз азаман аъащаква йгьрыквыргIапсымызтI. Ауи йгIалцIла ауатыкв йгIатаргаз апроектква йрылапшта хабза шIыц лызхырныс зхъвдаквырцIаз конституция комиссия гIандыршатI.

УахьчIвала йаъу Апсны Республика а-Конституция 7 хъакIли статйа 84-ли йалапI. ГIван, асквшква 2014 йгьи 2016 рагIан, ауи псахра аларцIатI: йапхъахауата йанырпсахуаз Конституция суд гIандыршатI, йгIванхауата йанырпсахуаз апхIвысква саби ркъвыхра амрыхвитра къральыгIва уыста йщаквдыргылтI.