Аконгресс ихацнаркит аԥсуа бызшәа аҵара акурсқәа Санкт-Петербург ақалақь аҟны.
Саид Барганџьиа
Санкт-Петербург аусура иалагеит Адунеизегьтәи аԥсуа-абаза конгресс еиҿнакааз аԥсуа бызшәа аҵара акурсқәа. Раԥхьатәи акурс иаҭааит жәеизаҩык аҿарацәа 18 шықәса инаркны 30 рҟынӡа зхыҵуа.
Санкт-Петербург иҟоу АААК арегионалтә ҟәша ахеилак ахантәаҩы Ҭемыр Рекәаа еиҭеиҳәеит, Урыстәыла аҩадатәи аҳҭнықалақь аҟны аԥсуа бызшәа арҵара иаԥшьыргарц ргәы ишҭаз 2018 шықәса инаркны.
«Аҭыԥантәи арегионалтәи аҟәшақәа рхеилакқәа ахьаатуа зехьынџьара, еиҳаракгьы Аԥсны анҭыҵ, Аконгресс аҽазнашәоит аԥсуа бызшәеи, аԥсуа милаҭтә кәашарақәеи рырҵаразы акурсқәа реиҿкаара. Акурсқәа зегьы инагӡаны, ма хәҭакахьалатәи аԥара рыхшәаара ихахьы игоит АААК Иреиҳаӡоу ахеилак ахантәаҩы Мусса Егзакь», – ҳәа азгәеиҭеит Ҭемыр Рекәаа.
Иара иажәақәа рыла, абызшәатә курсқәа раартраҿы зегьы иреиҳаз уадаҩрас ирыԥгылаз – абри аус ианаалаша арҵаҩы иԥшаара акәын.
«Аҵыхәтәан дҳаԥшааит арҵаҩы. Аԥсуа бызшәа акурсқәа мҩаԥылгалоит ҳџьынџьуаҩ Аида Векуа. Арҭ аурокқәа абазатә ҵара узҭо ракәхоит, аханатә инаркны абызшәа зҵо ирзынархоуп. Раԥхьатәи аҵатәхәы зегьы даара иргәаԥхеит», – иҳәеит Ахеилак ахантәаҩы.
Акурс амҩаԥгаҩ Аида Векуа еиҭалҳәеит абызшәа арҵаратә методикас иалылхыз атәы.
«Иаҳзыԥшааз арҵагатә литература анализ азуны, ҳара ҳкурс шьаҭас иазыҟаҳҵеит Ада Кәарҷелиаԥҳа еиқәлыршәаз ашәҟәы «Аԥсуа бызшәа 20 урок рыла» зыхьӡу. Абри арҵагашәҟәи, уи иацу аҽазыҟаҵарақәеи, аудио- видеоматериалқәеи даара иманшәалоуп аханатә абызшәа зҵо рзыҳәан, хадара злоу адыррақәа роуеит: ииашаны аԥхьашьа, ашьҭыбжьқәа ицқьаны рҳәашьа, аицәажәашьа уҳәа днарҵоит. Сара сҵаҩцәа аԥсуа бызшәа апрактикаҿы рхы иадырхәартә еиԥш идсырҵар сҭахуп, дара-дара еицәажәо, ирҭаху еибырҳәо иҟаларц, нас аԥсшәа аграмматикагьы ашьаҭа дсырбарц сгәы иҭоуп», – лҳәеит Векуа.
Акурсқәа мҩаԥыслоит мчыбжьык ахь знык.
Абызшәа атема днахыҳәҳәаны, Ҭемыр Рекәаа еиҭеиҳәеит иара убас Санкт-Петербург активла аусура ишацнаҵо 2019 шықәсазы Аконгресс иаԥнаҵаз амилаҭтә кәашарақәа рансамбль «Абаза» (АААК Аԥҟаԥҵәа инақәыршәаны, Аконгресс аҿаԥхьа хықәкыс иқәнаргылоит аԥсуа-абаза (абаза), аубых жәларқәа рмилаҭтә хаҿреи, рытрадициақәеи, рҵасқәеи реиқәырхара, убри аҟнытә амилаҭтә кәашарақәагьы, абызшәа аиқәырхара иазку апроектқәа инарываргыланы, априоритет змоу хырхарҭоуп – аред.). Рекәаа иажәақәа рыла, аколлектив еиуеиԥшым акультуратә усмҩаԥгатәқәа раан иқәгылоит, есқьынагьы қәҿиарала ахы аанарԥшуеит.
Ансамбль асахьаркыратә напхгаҩы Исмеҭ Ҭарба иазгәеиҭеит, «Абаза» алахәцәа ргәы ацԥыҳәаны аҽазыҟаҵарақәа рахь ишныҟәо. Ҭарба иажәақәа рыла, ансамбль милаҭеилаԥсоуп, уи еиднакылоит 10-милаҭк инареиҳаны рхаҭарнакцәа, иааидкыланы 30-ҩык акәашацәа алоуп, рҽазыҟарҵоит мҽышала.
Аколлектив иалахәу Мариа Шьакаиа АААК аинфопортал иазеиҭалҳәеит, ансамбль аԥҵара аидеиа анцәырҵуаз нахысгьы лҩызцәеи лареи «знык иҟаландаз ҳәа ргәы хыҭ-хыҭуа ишазыԥшыз».
«Уиижьҭеи ҳхы рылаҳархәхьеит аконкурсқәеи афестивальқәеи рацәаны, еснагь ибзиаӡаны ҳхы аарԥшра ҳашьҭоуп. Сара даара сеигәырӷьоит абри аҩыза алшара ахьҳамоу – ес-мҽыша ҳаиқәшәо, ԥсыуала ҳаицыкәашо ҳахьыҟоу», – лҳәеит Шьакаиа.
Аԥсуа, ашәуа кәашашьа аҵара акыраамҭаӡа дазхьуан ааигәа ансамбль «Абаза» иалалаз уи лколлега Марина Џьонуагьы.
«Сара еснагь исҭахын ԥсыуала иԥшӡаны акәашашьа сҵарц. Аинтернет аҟны акыр сашьҭан убри ахьысдырҵашаз аколлектив, убас зны аԥшаарақәа сшырҿыз сахҭыгәлеит ансамбль «Абаза» адаҟьа, «В Контакте» (алаҵәара ду змоу урыстәылатәи асоциалтә ҳа – аред.) асаит аҟны. Сгәырӷьара ҳәаак амамызт», – лҳәеит аҭыԥҳа.
Аԥснынтәи иааны Санкт-Петербург аҵара иҭоу астудент Арсоу Хәаԥшыхә изы «Абаза» – «иԥсадгьыл дшацәыхароу ихазыршҭуа акоуп».
«Уи адагьы, акәашарала ҳара алшара ҳамоуп араатәи ауааԥсыра ҳкультуреи ҳқьабзқәеи зеиԥшроу дырбара», – ҳәа иԥхьаӡоит ансамбль алахәҩы.
Санкт-Петербург иҟоу АААК арегионалтә ҟәша аартын 2018 шықәса, абҵарамзазы. Аконгресс амчалеи уи ацхырааралеи Санкт-Петербург имҩаԥысуеит абаза жәлар рхаҭарнакцәа изаамҭанытәиу реиԥыларақәа, аԥсуа-абаза жәлар ркультура иазку атематикатә хәылԥазқәеи ацәыргақәҵақәеи. АААК ахаҭарнакцәа ҳажәлар рыӡбахә ахьҳәоу агәалашәаратә ҭыԥқәа ирҭаауеит, Пискариовтәи аԥсыжырҭаҿы иҟоу амемориалқәа уҳәа. Санкт-Петербург дынхоит АААК ИА ахантәаҩы Мусса Егзакь.
шәҭалароуп, ма шәыҽҭажәыҩроуп.